امروزه شامپوها از متنوع ترین محصولات آرایشی و بهداشتی در سراسر دنیا هستند. البته شامپو به عنوان قدیمی ترین محصول مرتبط با مو هم شناخته می شود. در واقع کلمه شامپو از واژه هندی " چامپانا " به معنی ماساژ دادن گرفته شده است. قبل از اینکه شامپوها اختراع و تولید شوند، گیاهان قابض کننده مانند سدر و چوبک، برای شستشوی موها مورد استفاده قرار می گرفتند. کمی بعدتر، این صابون ها بودند که برای پاک کردن موهای سر بکار گرفته شدند. اما یکی از مشکلات اصلی آنها، این بود که باعث خشکی موها می شدند. نمونه های اولیه شامپو در قرن 15 میلادی در هندوستان تولید شدند. این شامپوها از جوشاندن گیاه اسپیدونس و اضافه کردن انگور فرنگی، تولید شدند. با استعمار هند توسط انگلستان، این محصول به کشورهای اروپایی منتقل شد. شامپوها به فرایند تکامل خود تا امروز در اروپا ادامه دادند. شامپوهای امروزی از چند مواد شیمیایی اصلی و ترکیبات تقویتی ساخته می شوند. شامپوهای استاندادارد باید بتوانند بدون ایجاد سوزش و التهاب در پوست سر، چربی ها و آلودگی های ناخواسته را از بین ببرند. همچنین از خشک شدن موها جلوگیری کنند. ترکیبات سازنده شامپو به دو دسته کلی تقسیم می شوند. مواد فعال سطحی و افزودنی ها. فعال کننده در واقع هسته مرکزی شامپو هستند و وظیفه شویندگی را بر عهده دارند. این ترکیبات از مواد آنیونی، کاتیونی، آمفوتری و غیر یونی انتخاب می شوند. افزودنی ها ترکیباتی هستند که خاصیت تقویت کنندگی، خوشبوکنندگی، نرم کنندگی، تنظیم pH و ضخیم کردن موها را بر عهده دارند. انتخاب دقیق هر دو گروه از ترکیبات باعث می شود شامپوی مناسب نیاز مصرف کننده تولید شود. یکی از اصلی ترین دلایلی که باعث می شود همه به استفاده از شامپو نیاز مبرم داشته باشیم ایجاد حس تازگی و طراوت است. شامپوها می توانند چربی های ناخواسته پوست سر و ساقه را از بین ببرند. این کار به نحو موثری باعث افزایش خون رسانی در پوست سر می شود. همچنین با جلوگیری از ایجاد آلودگی ها، باعث رشد بیشتر موها می شود. از بیماری های پوست سر و آلودگی های قارچی به طور موثری جلوگیری می کند. التهاب و خارش پوست سر را تا حد زیادی کاهش می دهد. باعث درخشندگی ساقه مو هم می شود. از طرفی بعضی از شامپوها با داشتن مواد تقویتی باعث رشد و تقویت ریشه و ساقه مو هم می شوند.
از شامپوهای بسیار خوبی که تمامی ویژگی های اشاره شده را دارد، شامپوی گیاهی هیرسا حاوی عصاره رازیانه است. خاصیت ضد میکروبی عصاره رازیانه از جمله خواص رازیانه برای مو بوده که باعث می شود علاوه بر تقویت موی سر و محکم شدن ریشه مو، پوست سر از هرگونه آلودگی میکروبی پاک شود. بسیار ی از افراد از وجود قارچ و یا شوره در سر خود رنج می برند. و گاهی به خارش زیاد سر مبتلا می شوند. و این مشکل در دراز مدت می تواند به ریشه مو آسیب زده و مو را سست کند و ریزش مو به همراه داشته باشد. اما شامپوی گیاهی هیرسا حاوی عصاره رازیانه و سرشار از تانن ها، در این مشکل به کمک افراد آمده و باعث دفع انواع قارچ ها و شوره سر می شود. و پوست سر را تقویت می کند.
فلز روی در واقع کمک شایانی به عملکرد صحیح فولیکول های مو می کند. این فلز باعث می شود که غده های چربی اطراف فولیکول مو به درستی کار کنند. در نتیجه آن که خشکی و ضعف ریشه های مو از بین رفته، ریشه مو قوی تر و ریزش مو کمتر اتفاق می افتد. علاوه بر آن روی، فلز بسیار مفید برای کلیه سلول های بدن می باشد که از اثرات ثانویه تقویت موی سر با رازیانه، می توان به پیشگیری از بیماری هایی که به کمبود روی بوجود می آیند، نظیر ضعف سیستم ایمنی اشاره کرد.
در مقاله بعدی به راهنمای علمی و عملی استفاده از شامپوها می پردازیم.